Risk Değerlendirmesine Ne Zaman İhtiyaç Duyarsınız?

Öncelikle, risk değerlendirmesiçalışmalarının bir işletmede İş Sağlığı ve Güvenliği yönetim sistemi oluşturulmak isteniyorsa olmazsa olmazlar arasında yer aldığını hatırlatmak isteriz. Küçük işletmelerde kontrol listeleri (check list) kullanılarak da pratik olarak gerçekleştirilebilecek risk değerlendirmesi için en yaygın olarak kullanılan yöntem ise risk matrisi ile yapılan değerlendirme biçimidir.

Bunların dışında, risk değerlendirmesinde kullanılan farklı sektörlere özgülenmiş;
HAZOP – Hazard and Operability Study – Tehlike ve İşletilebilme Çalışması
PHA – Preliminary Hazard Analysis – Ön Tehlike Analizi
JSA – Job Safety Analysis – İş Güvenlik Analizi
PRA – Preliminary Risk Analysis – Ön Risk Analizi
ETA – Event Tree Analysis – Olay Ağacı Analizi
What if.- Olursa Ne Olur?
FMEA – Failure Mode and Effects Analysis – Olası Hata Türleri ve Etkileri Analizi
CCA – Cause and Consequence Analysis – Neden Sonuç Analizi gibi diğer yöntemleri de yer almaktadır.

İş Sağlığı ve Güvenliği anlamında bu çalışmaların yapılmasındaki temel amaç, işyerindeki tehlike ve risklerin belirlenmesi, belirlenen tehlike ve risklerin değerlendirilerek kabul edilebilir (işletmenin güvenlik politikası ve mevzuata göre) sınırlar içerisinde olup olmadıklarının belirlenmesi, kabul edilebilir seviyedekilerin sürekli takip edilerek bu seviyenin korunmasının sağlanması, kabul edilebilir sınırlar dahilinde olmayanlar için kontrol önlemleri alınması ve bunların sürekli iyileştirilmesi şeklinde bir döngüsel sistemin işletmeye yerleştirilmesidir.

Bir işyerinde daha önce risk değerlendirmesi yapılmamış olması,

İş kazası veya Meslek Hastalığı meydana gelmesi,

İş kazalarında artış,

İş Kazası veya Meslek Hastalığına sebep olmasa dahi işyerindeki İş Sağlığı ve Güvenliğini etkileyecek yangın, patlama vb. ciddi olayların ortaya çıkması,

Yeni hammadde veya yarı mamullerin üretim sürecine katılması,

İşyerinin büyümesi,

Yeni işlerin başlatılması,

Yeni bir makine veya ekipman alınması,

Yeni ürün devreye alınması,

Mevcut ürün, ekipman, prosesin devre dışı kalması,

Teknolojik gelişmeler, yeni tekniklerin gelişmesi,

İş Sağlığı ve Güvenliği organizasyonundaki değişiklikler,

İş organizasyonu veya iş akışında değişiklikler yapılması,

Yerleşim planında yapılan değişiklikler,

Yasal düzenlemelerdeki değişiklikler, yeni bir mevzuatın yürürlüğe girmesi veya yeni bir mevzuat yapılması,

durumunda risk değerlendirmesi yeniden yapılır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta bu yeniden yapılma işleminin değişikliklerin olduğu bölüm dahilinde olacağıdır. Yani örneğin üretim sahasında yeni bir makine devreye alındığında sadece o bölüm ve buna ilaveten yeni makinenin potansiyel olarak etkileyeceği bölümler ile ilgili risk değerlendirmesi yeniden yapılacaktır.